Die regering se korttermyn ekonomiese strategie is Radikale Ekonomiese Transformasie.
Maar elke persoon wat ‘n besigheid bedryf weet radikale ekonomies planne word nie oornag radikale ekonomiese realiteit nie. So wat presies is Radikale Ekonomiese Transformasie (RET) en hoe moet mens dit benader?
In die 19de eeu het die Italiaanse Sosioloog Vilfredo Pareto die inkomste van duisende mense opgeteken o.a. om te bepaal wie moet watter belasting betaal. Hy het op ‘n spesifieke tendens afgekom, en dit is dat sowat 20% van die mense in Italië sowat 80% van die rykdom besit.
Dit het bekend geword as die 20/80 beginsel, of Pareto beginsel, en het oor die jare vir interessante en ophelderende waarnemings gesorg. In besigheid is dit gewoonlik 20% van die kliënte wat vir 80% van die inkomste sorg, en in die werkplek gewoonlik 20% van die werknemers wat vir 80% van die klagtes verantwoordelik is.
Maar hoekom is dit so? Pareto het agtergekom hierdie verskynsel nie net in Italië geld nie, maar dit is hoe rykdom verdeel "through any human society, in any age, or country". Dit is nie tydgebonde nie, maar volgens Pareto "It is a social law, something in the nature of man".
Die huidige verdeling van rykdom is nie die vorige bestel se skuld nie. As dit was, sou dit nou al lankal reggestel wees met al die ekonomiese geleenthede en herverdelings wat sedert 1994 aan die orde van die dag was.
Terloops wil ek net die irrasionaliteit van herverdeling ook aanraak, terwyl ons daarmee besig is. Veronderstel jy het 5 persone, elkeen met ‘n verskillende bedrag geld in sy sak. Om hulle gelyk te kry moet jy vir elkeen ‘n verskillende bedrag geld gee. Jy moet hulle dus onregverdig en verskillend behandel, wat jou laat verval in ‘n aanhoudende proses van ongelyke behandeling en diskriminasie, soos wat ons tans ervaar.
So wat is RET dan? Dit is ‘n irrasionele polities-ekonomiese ingryping met onbehaalbare doelwitte. Dit is nie gebaseer op ekonomies begrippe soos begrotings, kontantvloei- of balansstate nie. Dit is bloot die inwerkingstelling van politieke hefbome om ekonomie wat deur iemand anders opgebou is in die hande te kry, en as dit afgehandel is, sit ons opnuut met ‘n ongelyke, gefrustreede samelewing.
Dit gaan nie maatskaplike stabiliteit op die kort- of lang termyn meebring nie, nog minder sosiale- en ekonomiese gelykheid.
‘n Meer rasionele polities-ekonomies doel om na te streef is wat bekend staan as Pareto balans. ‘n Samelewing beweeg nader aan Pareto balans wanneer jy een gedeelte van die samelewing ekonomies meer voorspoedig maak sonder om daardie ekonomiese voorspoed by ‘n ander deel af te neem. Dit is moontlik binne ‘n gesonde en produktiewe ekonomie, dit bring stabiliteit, groei en maatskaplike trots, en dit behoort die ekonomiese narratief van die dag te wees, nie RET nie.
Johan De Klerk- Praktiserende Prokureur Pretoria Suid Afrika
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
